Εγκοιμήσεις και περισχοινισμοί

Δύο έθιμα της ελληνικής λαϊκής θρησκευτικότητας με αρχέγονες ρίζες Γράφει ο Μ. Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης Υπάρχουν ορισμένες μορφές περιστασιακών εθίμων, δηλαδή λαϊκών θρησκευτικών εθιμοταξιών, που τελούνταν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, ιδίως κατά το παρελθόν, που μερικώς επιβιώνουν και στις μέρες μας και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο λαογραφικό, όσο και ποιμαντικό. Με …

Άγιο Φως: Μια μοναδική ιστορική μελέτη!

Μια από τις ιερότερες και σημαντικότερες τελετές της Μεγάλης Εβδομάδας που συντελείται στην Ιερουσαλήμ, κατά το Μεγάλο Σάββατο. Η ιερή αυτή τελετή, κατά τη διάρκεια της οποίας ο πρώτος ιεράρχης της Σιωνίτιδος Εκκλησίας ή κάποιος άλλος από τους ιεράρχες της δίνει στους πιστούς το άγιο φως που προέρχεται από το Πανάγιο Τάφο, καθιερώθηκε από τους …

Ποια έθιμα… ακολουθούν τον Επιτάφιο;

Η κατανυκτική μυσταγωγία της περιφοράς του Επιταφίου θέλει κάθε χρόνο την ετοιμασία της. Ο στολισμός του έχει ιδιαίτερο εθιμοτυπικό και δημιουργούσε πάντα μια ευγενή άμιλλα μεταξύ των ενοριών, για ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Η κατασκευή του δεν είναι τυχαία: Όπως πιστεύεται, το επάνω μέρος του συμβολίζει τον ουρανό και το επίπεδο που υπάρχει στη μέση συμβολίζει …

Το Μοιρολόι της Παναγίας (Μεγάλη Παρασκευή)

1. Ημέρα πένθους για όλη τη χριστιανοσύνη αποτελεί η Μεγάλη Παρασκευή. Πολλοί είναι εκείνοι που δεν τρώνε απολύτως τίποτε ή πίνουν ξίδι σε ένδειξη αγάπης για το Χριστό. Στην Κρήτη συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που είναι σαν χολή. Σχεδόν ολόκληρη η ημέρα αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και την …

Έθιμα Μεγάλης Παρασκευής σε όλη την Ελλάδα

Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας. Σχεδόν ολόκληρη η μέρα, αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου. Ο λαός ζει με κατάνυξη το θείο δράμα. Η έντονη του επιθυμία να συμμετάσχει στο πάθος του Κυρίου, διαφαίνεται και από κάποιες απλές, ωστόσο χαρακτηριστικές του πράξεις, τη Μεγάλη Εβδομάδα. Στα χωριά …

Τα πασχαλιάτικα έθιμα στη δυτική Μακεδονία

Ο κύκλος των πασχαλιάτικων εθίμων στη δυτική Μακεδονία αρχίζει από το Σάββατο του Λαζάρου, όπου οι «Λαζαρίνες» με τις χρωματιστές παραδοσιακές στολές τους, από την Αιανή, τον Κρόκο, τη Λευκοπηγή, την Καισαριά, τη Ροδιανή και την Αγ. Παρασκευή Κοζάνης, ξεκινούν για να τραγουδήσουν Λαζαράτικα τραγούδια στις γειτονιές των χωριών τους και να χορέψουν στις πλατείες …

Τα λουλούδια του Επιτάφιου

Το χρώμα, τη μυρωδιά και την ομορφιά τους "χαρίζουν" στον Επιτάφιο πολλά λουλούδια που επιλέγονται για να τον στολίσουν τη Μεγάλη Πέμπτη. Στα χωριά τα πράγματα είναι ...απλά: γυναίκες μαζεύουν αγριολούλουδα από τους αγρούς και άνθη από τις αυλές τους, αλλά στις πόλεις τον στολισμό αναλαμβάνουν, πολλές φορές, επαγγελματίες ανθοδέτες. Μία από τους ανθοδέτες είναι …

Παρατηρήματα και συνήθειες της Μεγάλης Εβδομάδας στην Κρήτη- Άλλα ξεχασμένα κι άλλα ψυχορραγούν

Ο λαός λέει για τη Μεγάλη Εβδομάδα που διανύουμε: Μεγάλη Δευτέρα, μεγάλη μαχαίρα Μεγάλη Τρίτη, μεγάλη κρίση Μεγάλη Τετάρτη, Ο Χριστός Εχάθη Μεγάλη Πέμπτη, Ο Χριστός ευρέθη Μεγάλη Παρασκευή, Ο Χριστός εις το καρφί Μεγάλο Σάββατο, Ο Χριστός είναι στον τάφο Και την Κυριακή θα μπούμε καλιτσούνι να γευτούμε. Γενικότερα στην Κρήτη ο κόσμος συνδέει …

Έθιμα του Πάσχα στην Ανατολική Μακεδονία

Τη Μεγάλη Παρασκευή, οι πιστοί στην Τοπική Κοινότητα Νέας Ηρακλείτσας της Δημοτικής Ενότητας Ελευθερών του δήμου Παγγαίου, ζουν τη συγκίνηση του Θείου Πάθους μέσα από μια αναπαράσταση. Μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα γίνεται η αποκαθήλωση του άχραντου σώματος του Ιησού Χριστού στο ύψωμα του παρεκκλησίου της Αγίας Μαρίνας στην παραλία της Νέας Ηρακλείτσας. Η ιερά πομπή …

Τα έθιμα του Πάσχα στα Δωδεκάνησα

Ιδιαίτερα έθιμα, σε κάθε νησί, είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του εορτασμού του Πάσχα στα νησιά της Δωδεκανήσου. Οι κάτοικοι των νησιών, τηρούν τα έθιμα αυτά με ευλάβεια, μεταφέροντας τα από γενιά σε γενιά. Τόσο στη Ρόδο (κυρίως στα χωριά) όσο και στα άλλα νησιά της Δωδεκανήσου, ο εορτασμός του Πάσχα αποτελεί μια ξεχωριστή γιορτή. …

Τα πασχαλινά έθιμα της Κέρκυρας

Το Πάσχα στην Κέρκυρα αποτελεί μία μοναδική εμπειρία, που όσες φορές και να τη ζήσεις, πάντα θα είναι διαφορετική, πάντα θα είναι ξεχωριστή. Θρησκευτικές παραδόσεις και έθιμα του νησιού προσδίδουν σε όσους βρεθούν για Πάσχα στην Κέρκυρα, αξέχαστες στιγμές ιδιαίτερης κατάνυξης και παράλληλα, έντονης επτανησιακής κουλτούρας. Το Σάββατο του Λαζάρου ή «Λαζαροσάββατο» Το Πάσχα στην …

Πασχαλινά έθιμα ανά την Ελλάδα

Οι μέρες εναλλαγής συναισθημάτων αυτές της Μεγάλης Εβδομάδας. Θλίψη, θρήνος, προσμονή και ελπίδα εναλλάσσονται. Και οι Έλληνες αποτυπώνουν αυτά τα συναισθήματα αναβιώνοντας έθιμα, πολλά από τα οποία χάνονται στην αχλή του χρόνου. Σε κάθε μεριά της Ελλάδα, τούτες οι μέρες, γιορτάζονται με ξεχωριστές παραδόσεις που έχουν πάντα τον ίδιο ακριβώς στόχο: Να αποτελέσουν ένα κάλεσμα …

Τα έθιμα της Μ. Εβδομάδας και της Λαμπρής αναβιώνουν στον Έβρο

Τα έθιμα της Μ. Εβδομάδας και της Λαμπρής με ρίζες που χάνονται βαθιά μέσα στην ιστορία, εξακολουθούν να αναβιώνουν στον Έβρο, ίσως διαφοροποιημένα σε σχέση με το παρελθόν και παρουσιάζοντας μία πολυμορφία από τόπο σε τόπο, διατηρώντας όμως αναλλοίωτο το θρησκευτικό τους πυρήνα. Την προηγούμενη της Κυριακής του Πάσχα εβδομάδα τιμάται η Ανάσταση του Λαζάρου. …

Κυριακή των Βαΐων: Έθιμα από όλη την Ελλάδα

Η Κυριακή της Μεγάλης Εβδομάδας ονομάζεται έτσι, γιατί «μετά Βαΐων και κλάδων» έγινε η υποδοχή του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Χαρακτηριστικό έθιμο της ημέρας είναι ο στολισμός των εκκλησιών με βάγια, ενώ μετά τη λειτουργία ο παπάς ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από βάγια, τους οποίους βάζουμε στα εικονίσματα ή όπου αλλού χρειαζόμαστε προστασία. Ο …