Πιπερού! Από τα παραδοσιακά έθιμα της Ιερισσού

Αυτή την εποχή τα προηγούμενα χρόνια, αναβίωνε το έθιμο της Πιπερούς από τον Π.Σ. Ιερισσού "Ο Κλειγένης" Πράγματι, από την πρώτη κιόλας χρονιά φάνηκε πολύ αποτελεσματικό στην πρόκληση της βροχής, σε σημείο ο Σύλλογος να ακούει τα ανάλογα σκωπτικά σχόλια (μπινελίκια) από τους ξενοδόχους και τους άλλους επαγγελματίες του τουρισμού! Πιπιρού “Πιπερού, δροσολογού, περικάλισι το …

Θρυλικές συναντήσεις με το Διάβολο

Θρύλοι και λαογραφικές παραδόσεις της ανθρωπότητας Lab of Mystery

Πρωτομαγιά: Ήθη κι έθιμα

Την πρώτη ημέρα του Μαΐου γιορτάζουμε δυο γεγονότα. Γιορτάζουμε τη μέρα των εργατών και είναι αφιερωμένη στην εξέγερση των εργατών στις Η.Π.Α το 1886, η οποία έχει καθιερωθεί επίσημα πλέον σαν ημέρα απεργίας. Την Πρωτομαγιά, γιορτάζουμε επίσης τη μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης, μια αρχαία εορτή, την οποία τιμούμε και σήμερα φτιάχνοντας στεφάνια. H …

Μεγάλες μορφές: Μαριέττα Γιαννοπούλου-Μινώτου

Η Μαριέττα Γιαννοπούλου-Μινώτου (1900–1962) ήταν Ελληνίδα λογοτέχνιδα, ιστοριοδίφης και λαογράφος. Ήταν μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του πνευματικού κόσμου των Επτανήσων και χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Επτανήσια αλλά και Χειραφετημένη, ούσα εκπρόσωπος του φεμινιστικού κινήματος. Γεννήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 1900 στη Ζάκυνθο. Δεν απέκτησε πανεπιστημιακή μόρφωση, αλλά παρακολούθησε πληθώρα κατ' οίκον ιδιωτικών μαθημάτων. Το 1921 ίδρυσε …

Η «Ασπροδευτέρα» και το «νυφοδιάλεγμα» στην Καλαμπάκα

Για τα «Πασχαλόγιορτα» της Καλαμπάκας (εκδηλώσεις λαϊκής έκφρασης που εντάσσονται στις ημέρες του Πάσχα), ο αείμνηστος Στέφανος Θανασούλας γράφει στο βιβλίο του «Λαογραφικά Καλαμπάκας»: «Η δεύτερη μέρα του Πάσχα η Ασπροδευτέρα ή Νιά Δευτέρα γιορτάζεται κι αυτή λαμπρά. Το απόγευμα όλοι πηγαίνουν στην Πουλιάνα, όπου στήνεται χορός με τραγούδια τοπικά, τα «καλαμπακιώτικα». Πρώτος σέρνει το …

Μέγα Ευχέλαιο – Μεγάλη Τετάρτη: Το φάρμακο της ψυχής

Την Μεγάλη Τετάρτη το πρωί γίνεται η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία και το απόγευμα ή το βράδυ γίνεται το Μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου, όπου ο παπάς διαβάζει επτά Ευαγγέλια και επτά ευχές για να ευλογήσει λάδι που το χρησιμοποιούμε για τη θεραπεία ψυχικών και σωματικών ασθενειών. Μετά την ακολουθία του Ευχελαίου ο ιερέας σταυρώνει τους πιστούς …

Σάμπως αυτό που ζούμε σαν πρωταπριλιάτικη φάρσα δεν είναι;

Και μάλιστα κακόγουστη... Ας μείνουμε όμως στα λαογραφικά και τα έθιμα... πριν μας τα απαγορεύσουν κι αυτά... Κάθε χρόνο την 1η Απριλίου αναβιώνει το έθιμο με τα αθώα ψέματα. Πρόκειται για μία παιγνιώδη συνήθεια των ανθρώπων, με παγκόσμια διάσταση. Το έθιμο έλκει την καταγωγή του από τη Δύση και οι ρίζες του ανιχνεύονται στους αρχαίους …

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΝΕΑΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ

ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ NAIVE, ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΖΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ, ΑΦΗΡΗΜΕΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΔΑΚΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΖΩΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑΣ. LAOGRAFIART. laografiart3.webnode.gr ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ LAOGRAFIART ΘΑ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΟΥΝΤΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΑ, ΕΡΓΑ ΑΥΤΟΔΙΔΑΚΤΩΝ ΝΑΪΦ ΖΩΓΡΑΦΩΝ - ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ κ.ά., ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΦΑΜΙΛΛΑ ΑΛΛΩΝ ΔΙΑΠΡΕΠΩΝ, ΑΛΛΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΕΤΥΧΑΝ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ…. ΕΠΙΣΗΣ ΕΡΓΑ …

Καθαρά Δευτέρα, ήθη και έθιμα της χώρας μας μετά το τέλος του Τριωδίου

Καλή Σαρακοστή! Οι ξέφρενοι εορτασμοί του Τριωδίου ολοκληρώνονται την Καθαρή Δευτέρα. Μια ιδιαίτερη μέρα για τη χώρα μας, καθώς συμβολίζει την πνευματική και σωματική «κάθαρση» πριν από την κατάνυξη της Μεγάλης Σαρακοστής. Τελευταία ευκαιρία λοιπόν για γιορτή, και η εξοχή έχει την τιμητική της! Ζωντανή παραδοσιακή μουσική στη διαπασών∙ τραγούδι και χορός∙ σαρακοστιανά εδέσματα σε …

Βάλτε Μαρτάκι

Σήμερα το βραχιολάκι αυτό το αποκαλούμε με το όνομα «Μάρτης», όμως το έθιμο αυτό είναι παμπάλαιο και είναι ιδιαιτέρως σημαντικό το γεγονός, ότι ξεκινάει από τους μύστες των Ελευσινίων Μυστηρίων. Ένα από τα ωραιότερα έθιμα της ελληνικής παράδοσης, μια από τις συνήθειες που κάνει εμάς τους μεγαλύτερους να αναπολούμε με νοσταλγία τις μέρες της αθωότητας …

Το Πορτρέτο των Μηνών: Μάρτιος

Ο τρίτος μήνας του πολιτικού έτους, που διαρκεί 31 ημέρες. Αρχικά ήταν ο πρώτος μήνας του δεκάμηνου Ρωμαϊκού ημερολογίου, λόγω της εαρινής ισημερίας. Πήρε το όνομά του από τον θεό Άρη (Mars, Martius στα Λατινικά), που θεωρούταν ο γενάρχης των Ρωμαίων. Με τη μεταρρύθμιση του 153 π.Χ, όταν προστέθηκαν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος, ο …

Σήμερα ξεκινά η τυρινή εβδομάδα -Τι είναι και για ποιο λόγο λέγεται έτσι;

Σήμερα ξεκινά η τυρινή ή αλλιώς τυροφάγου εβδομάδα και πρόκειται για προετοιμασία για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Τι είναι όμως η εβδομάδα αυτή και για ποιο λόγο λέγεται έτσι; Kατά την τυρινή εβδομάδα οι χριστιανοί επιτρέπεται να φάνε απ’όλα εκτός από κρέας. Οι Πατέρες διδάσκουν ότι είναι αμαρτία να φας την τυρινή εβδομάδα κρέας, επειδή σου …

Η Τσικνοπέμπτη το Αρχαίο Θέατρο και οι όρνιθες του Αριστοφάνη

Το έθιμο της Τσικνοπέμπτης χάνεται στα βάθη των αιώνων, χωρίς να γνωρίζουμε την προέλευσή του. Εικάζεται, όμως, ότι προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, που επιβίωσαν του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι «ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την ευφορία της γης». Σε όλη …

Τσικνοπέμπτη: Τι γιορτάζουμε και γιατί τσικνίζουμε

Αν και οι Έλληνες το θεωρούμε καθαρά δικό μας έθιμο, το «τσίκνισμα» της Τσικνοπέμπτης, δηλαδή η συνήθειά μας να ενδίδουμε σε κρεατοφαγικές «ατασθαλίες», δεν είναι αποκλειστικά ελληνική υπόθεση. Πόσοι για παράδειγμα γνωρίζετε ότι παραλλαγή του εθίμου συναντούμε και στη Γαλλία και στη Γερμανία; Οι Γερμανοί λοιπόν γιορτάζουν αντίστοιχα την Weiberfastnacht, οι Γάλλοι τη Mardi Gras …

Από που προέρχεται η λέξη καρνάβαλοι;

Το Τριώδιο, που είναι και η περίοδος της Αποκριάς, διαρκεί 3 εβδομάδες και προηγείται της Μεγάλης Σαρακοστής που ακολουθεί. Η πρώτη εβδομάδα της αποκριάς λέγεται προφωνή ή προφωνέσιμη, επειδή, σε παλιότερα χρόνια κάποιος από ένα μέρος ψηλό προφωνούσε, δηλαδή διαλαλούσε ότι αρχίζει η περίοδος της Αποκριάς. Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται κρεατινή ή ολόκριγια, επειδή κατά …

ΑΘΑΝΑΤΗ ΚΑΙ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗ Η ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ….

Μύθοι – Θρύλοι και πραγματικότητα….. Αροδαφνούσα» Από τα πιο γνωστά και πολυτραγουδισμένα δημοτικά τραγούδια, η «Αροδαφνούσα» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο «Κυπριακός Ερωτόκριτος». Το ποίημα αναφέρεται στον απαγορευμένο έρωτα μίας πανέμορφης κοπέλας, που ήταν ερωμένη του Βασιλιά Πέτρου Α’. Αφιέρωμα, στην «Αροδαφνούσα», στον αγαπημένο της «Βασιλιά-Ρήγα Πέτρο», στον «Διγενή Ακρίτα» και όλα τα μυθικά, …

Σπουδαίοι Έλληνες: Νικόλαος Πολίτης

Ο Νικόλαος Πολίτης (Καλαμάτα, 3 Μαρτίου 1852 - Αθήνα, 12 Ιανουαρίου 1921) ήταν Έλληνας λαογράφος και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θεωρείται ως ο πρόδρομος της επιστήμης της λαογραφίας στην Ελλάδα. Ο Νικόλαος Πολίτης γεννήθηκε στις 3 Μαρτίου 1852 στο χωριό Γιάννιτσα (Ελαιοχώριον Καλαμάτας) και μεγάλωσε στην Καλαμάτα, όπου και τελείωσε το σχολείο. Παππούς του ήταν …

Ως «μνημείο» χαρακτηρίστηκε το κτήριο του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης

Μνημείο χαρακτηρίστηκε το ιστορικό κτήριο που στεγάζει το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης στην Αλεξανδρούπολη με υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ τον Δεκέμβριο. Tο πέτρινο νεοκλασικό χτίστηκε το 1899 και αποτελούσε την εξοχική κατοικία του Αδριανουπολίτη επιχειρηματία Αλτιναλμάζη. Από το 1937 το κτίριο αγοράστηκε από τον έμπορο Χατζηκωνσταντή Στεφάνου και δόθηκε ως προικιό στην εγγονή του …

Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος στη θρησκεία μας και στη λαϊκή μας παράδοση

γράφει ο Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, Προφήτης και Βαπτιστής είναι από τις μεγαλύτερες μορφές που συνδέουν την Παλαιά με την Καινή Διαθήκη. Είναι η «φωνή βοώντος εν τη ερήμω», λέγουσα «ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου» σύμφωνα με τον προφήτη Ησαΐα (Ματθαίου Γ΄, 3 και Μάρκου Α΄, 3) και «λύχνος καιόμενος και φαίνων» …

Κλωνάρια στο τζάκι

Θεσσαλικό έθιμο της ημέρας των Χριστουγέννων. Επιστρέφοντας στο σπίτι από την εκκλησία, τα νεαρά κορίτσια και αγόρια τοποθετούν δίπλα στο αναμμένο τζάκι μικρά κλαδιά δέντρων, που αντιπροσωπεύουν τις προσωπικές τους επιθυμίες. Κλαδιά κέδρου για τα κορίτσια και αγριοκερασιάς για τα αγόρια. Φροντίζουν, μάλιστα, τα κλαδιά αυτά να είναι λυγερά, αφού το κλαδί που θα καεί …